Οι Αποσυνδετικές (Διχαστικές) Διαταραχές είναι μια ομάδα ψυχικών διαταραχών που χαρακτηρίζονται από διακοπή ή διαταραχή στη φυσιολογική λειτουργία της συνείδησης, της ταυτότητας, της μνήμης, των συναισθημάτων ή της αντίληψης του περιβάλλοντος. Τα άτομα με αυτές τις διαταραχές μπορεί να βιώνουν αίσθημα αποσύνδεσης από τον εαυτό τους (αποπροσωποποίηση) ή από το περιβάλλον τους (αποπραγματοποίηση), καθώς και απώλεια μνήμης ή αίσθηση πολλαπλών ταυτοτήτων.
αποσυνδετικές διαταραχές
dissociative disorders
διχαστικές διαταραχές
- Τραυματικές εμπειρίες, όπως σωματική ή σεξουαλική κακοποίηση, ή ακραίο συναισθηματικό στρες.
- Προδιάθεση λόγω γενετικών ή περιβαλλοντικών παραγόντων.
- Στρατηγική του εγκεφάλου για την αντιμετώπιση τραύματος μέσω αποσύνδεσης.
- Αίσθηση αποσύνδεσης ή αποξένωσης από τον εαυτό ή το περιβάλλον.
- Κενά στη μνήμη, όπως αδυναμία ανάκλησης σημαντικών προσωπικών γεγονότων.
- Αίσθηση σαν να παρακολουθεί κάποιος τον εαυτό του από απόσταση.
- Εναλλαγή μεταξύ διαφορετικών ταυτοτήτων (στην περίπτωση της DID).
Βασίζεται σε ψυχιατρική αξιολόγηση και διαγνωστικά κριτήρια του DSM-5. Περιλαμβάνει την ανίχνευση ιστορικού τραύματος και αποσυνδετικών συμπτωμάτων.
- Ψυχοθεραπεία: Εστιασμένη στο τραύμα (Trauma-Focused Therapy), γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία (CBT).
- Φαρμακευτική αγωγή: Αντιμετώπιση συνοδών συμπτωμάτων, όπως κατάθλιψη ή άγχος, με αντικαταθλιπτικά ή αγχολυτικά.
- Υποστηρικτική φροντίδα: Βελτίωση δεξιοτήτων αντιμετώπισης του στρες και κοινωνική υποστήριξη.
- Διαταραχή Αποσυνδετικής Ταυτότητας (Dissociative Identity Disorder – DID):
-
- Χαρακτηρίζεται από την παρουσία δύο ή περισσότερων διακριτών ταυτοτήτων ή προσωπικοτήτων μέσα στο ίδιο άτομο, που εναλλάσσονται στον έλεγχο της συμπεριφοράς.
- Αποσυνδετική Αμνησία (Dissociative Amnesia):
- Απώλεια μνήμης σχετικά με σημαντικές προσωπικές πληροφορίες, συνήθως λόγω τραύματος ή στρες.
- Διαταραχή Αποπροσωποποίησης/Αποπραγματοποίησης (Depersonalization/Derealization Disorder):
- Επαναλαμβανόμενα επεισόδια αποσύνδεσης από το σώμα ή τις σκέψεις (αποπροσωποποίηση) ή από το περιβάλλον (αποπραγματοποίηση).
- Άλλη Καθορισμένη ή Απροσδιόριστη Αποσυνδετική Διαταραχή:
- Αποσυνδετικά συμπτώματα που δεν πληρούν πλήρως τα κριτήρια των παραπάνω διαταραχών.