διαταραχές συνδεόμενες με χρήση ουσιών

substance-related and addictive disorders

Οι Διαταραχές Συνδεόμενες με Χρήση Ουσιών είναι μια ομάδα ψυχικών διαταραχών που χαρακτηρίζονται από την παθολογική χρήση ή την εξάρτηση από ψυχοδραστικές ουσίες, όπως αλκοόλ, ναρκωτικά, φάρμακα ή άλλα χημικά. Αυτές οι διαταραχές περιλαμβάνουν τη μη ελεγχόμενη χρήση των ουσιών, την ανάπτυξη ανοχής, τα στερητικά σύνδρομα, και τη σημαντική διατάραξη της προσωπικής, επαγγελματικής ή κοινωνικής ζωής.

Συνηθισμένες Ουσίες:

  • Αλκοόλ
  • Οπιοειδή (π.χ., ηρωίνη, μορφίνη)
  • Κοκαΐνη και άλλα διεγερτικά.
  • Κάνναβη
  • Κατασταλτικά (π.χ., βενζοδιαζεπίνες).
  • Νικοτίνη
  • Ψευδεσθησιογόνα (π.χ., LSD)

  • Γενετική προδιάθεση.
  • Περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως κοινωνική πίεση ή τραύμα.
  • Ψυχολογικές αιτίες, όπως άγχος ή κατάθλιψη.

  • Αδυναμία ελέγχου της χρήσης.
  • Κοινωνική απομόνωση.
  • Σωματικές επιπτώσεις, όπως απώλεια βάρους ή προβλήματα υγείας.
  • Συναισθηματική αστάθεια, ευερεθιστότητα ή κατάθλιψη.
  • Αυξημένη ανοχή ή στερητικά συμπτώματα κατά τη διακοπή.

Βασίζεται σε ψυχιατρική αξιολόγηση και διαγνωστικά κριτήρια του DSM-5.

  • Ψυχοθεραπεία: Γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία (CBT), κίνητρα για αλλαγή
  • Φαρμακευτική αγωγή: Υποκατάστατα (π.χ., μεθαδόνη για οπιοειδή) ή φάρμακα για στερητικά συμπτώματα
  • Προγράμματα απεξάρτησης: Ομαδική θεραπεία, προγράμματα 12 βημάτων
  • Υποστήριξη: Οικογενειακή συμβουλευτική και κοινωνική επανένταξη

  • Διαταραχή Χρήσης Ουσιών (Substance Use Disorder):
    • Επαναλαμβανόμενη χρήση ουσιών που οδηγεί σε δυσλειτουργία ή δυσφορία.
    • Συμπτώματα περιλαμβάνουν:
      • Έντονη επιθυμία για χρήση.
      • Αποτυχία ελέγχου της κατανάλωσης.
      • Ανοχή και στερητικά συμπτώματα.
  • Διαταραχή Επαγόμενη από Ουσίες (Substance-Induced Disorder):
    • Κατάσταση που προκαλείται άμεσα από τη χρήση ουσιών, όπως:
      • Επαγόμενες ψυχωτικές διαταραχές.
      • Επαγόμενες διαταραχές διάθεσης ή άγχους.
  • Τοξίκωση από Ουσίες (Substance Intoxication):
    • Παροδική κατάσταση που προκαλείται από πρόσφατη χρήση μιας ουσίας, με επιδράσεις στη συμπεριφορά ή τη γνωσιακή λειτουργία.
  • Στέρηση από Ουσίες (Substance Withdrawal):
    • Συμπτώματα που εμφανίζονται κατά τη διακοπή ή μείωση της χρήσης μιας ουσίας.