δυσπλασία

dysplasia, malformation

Η δυσπλασία αναφέρεται σε μια μη φυσιολογική ανάπτυξη ή διαφοροποίηση των κυττάρων ή των ιστών. Τα κύτταρα σε μια δυσπλασία εμφανίζουν ανομοιομορφία στο σχήμα, το μέγεθος και την οργάνωσή τους, γεγονός που μπορεί να υποδηλώνει πρώιμες παθολογικές αλλαγές που ενδέχεται να οδηγήσουν σε προ-καρκινικές ή καρκινικές καταστάσεις.

Χαρακτηριστικά δυσπλασίας:

  • Ανομοιομορφία κυττάρων: Τα κύτταρα μπορεί να είναι διαφορετικού μεγέθους και σχήματος.
  • Ατυπία: Παρουσία ανώμαλων πυρήνων ή κυτταρικής αρχιτεκτονικής.
  • Απώλεια οργάνωσης: Τα κύτταρα δεν διατάσσονται με τον φυσιολογικό τρόπο, όπως συμβαίνει στους υγιείς ιστούς

Η δυσπλασία δεν είναι πάντα κακοήθης, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να εξελιχθεί σε καρκίνο αν δεν αντιμετωπιστεί.

Η διάγνωση της δυσπλασίας γίνεται μέσω ιστολογικής εξέτασης (βιοψίας) και μπορεί να κατατάσσεται ως ήπια, μέτρια ή σοβαρή, ανάλογα με την έκταση και τη σοβαρότητα των κυτταρικών ανωμαλιών. Ανάλογα με τον τύπο και την εντόπιση, μπορεί να απαιτείται παρακολούθηση ή θεραπεία για την πρόληψη περαιτέρω ανάπτυξης ή κακοήθους μετασχηματισμού.

Η δυσπλασία μπορεί να παρατηρηθεί σε διάφορους ιστούς και όργανα, όπως:

  • Κυτταρική δυσπλασία: Αλλαγές στην κυτταρική μορφολογία, συχνά στα επιθηλιακά κύτταρα (π.χ., στη δυσπλασία του τραχήλου της μήτρας).
  • Σκελετική δυσπλασία: Ανώμαλη ανάπτυξη των οστών και των χόνδρων.
  • Αγγειακή δυσπλασία: Ανώμαλος σχηματισμός των αιμοφόρων αγγείων.

Παραδείγματα

  • Δυσπλασία του τραχήλου της μήτρας: Ανώμαλες κυτταρικές αλλαγές στον τράχηλο, που συχνά προκαλούνται από τον ιό HPV και ενδέχεται να εξελιχθούν σε καρκίνο εάν δεν αντιμετωπιστούν.
  • Δυσπλασία στο αναπνευστικό επιθήλιο: Μη φυσιολογικές κυτταρικές αλλαγές στους βρόγχους, συχνά λόγω καπνίσματος.
  • Σκελετική δυσπλασία: Καταστάσεις που προκαλούν ανώμαλη ανάπτυξη των οστών, όπως στο σύνδρομο Marfan ή στην αχονδροπλασία.