κοινωνική φοβία

social phobia

Η κοινωνική φοβία, γνωστή και ως κοινωνική αγχώδης διαταραχή (Social Anxiety Disorder – SAD), αναφέρεται σε έντονο και συνεχιζόμενο φόβο ή άγχος που συνδέεται με τις κοινωνικές καταστάσεις ή τις καταστάσεις όπου το άτομο θα μπορούσε να είναι υπό την παρατήρηση ή κρίση των άλλων. Οι άνθρωποι με κοινωνική φοβία φοβούνται ότι θα κριθούν, απορριφθούν ή ταπεινωθούν σε κοινωνικές αλληλεπιδράσεις.

Χαρακτηριστικά:

  • Φόβος για κοινωνική αλληλεπίδραση: Οι άνθρωποι με κοινωνική φοβία ανησυχούν υπερβολικά για το πώς θα τους αντιληφθούν οι άλλοι, και φοβούνται να κάνουν λάθη ή να εκτεθούν σε αρνητική κριτική.
  • Φοβία για δημόσιες εμφανίσεις: Μπορεί να αποφεύγουν καταστάσεις όπως ομιλίες, συναντήσεις ή άλλες κοινωνικές περιστάσεις όπου απαιτείται η παρουσία τους.
  • Σωματικά συμπτώματα άγχους: Περιλαμβάνουν έντονο άγχος, αυξημένο καρδιακό ρυθμό, εφίδρωση, τρέμουλο, ξηροστομία και δύσπνοια, κυρίως πριν και κατά τη διάρκεια κοινωνικών αλληλεπιδράσεων.

Η κοινωνική φοβία μπορεί να έχει διάφορες αιτίες:

  • Γενετική προδιάθεση: Η κοινωνική φοβία μπορεί να είναι κληρονομική και να εκδηλώνεται σε άτομα με οικογενειακό ιστορικό αγχώδους διαταραχής.
  • Περιβαλλοντικοί παράγοντες: Παρελθοντικά αρνητικές ή ταπεινωτικές κοινωνικές εμπειρίες, όπως το bullying ή η απόρριψη, μπορεί να συμβάλουν στην ανάπτυξη της κοινωνικής φοβίας.
  • Νευροχημικοί παράγοντες: Οι ανισορροπίες σε χημικές ουσίες στον εγκέφαλο, όπως η σεροτονίνη, μπορεί να επηρεάσουν την εμφάνιση αυτής της διαταραχής.

  • Υπερβολικό άγχος και ανησυχία για κοινωνικές καταστάσεις, ακόμα και εβδομάδες ή μήνες πριν από το γεγονός.
  • Αποφυγή κοινωνικών καταστάσεων λόγω του φόβου ότι θα κάνουν λάθη ή θα γίνουν αντικείμενο αρνητικής κριτικής.
  • Σωματικά συμπτώματα: Όπως εφίδρωση, τρέμουλο, ξηροστομία, ναυτία, πονοκέφαλος, και αίσθημα παλμών στην καρδιά όταν βρίσκονται σε κοινωνικές καταστάσεις.
  • Αίσθηση αναξιότητας ή ντροπής: Έντονη αίσθηση αμηχανίας ή αίσθημα αποτυχίας όταν πρόκειται να συναντήσουν νέους ανθρώπους ή να μιλήσουν δημόσια.

Η θεραπεία για την κοινωνική φοβία μπορεί να περιλαμβάνει:

  • Γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία (CBT): Είναι η πιο αποτελεσματική μορφή ψυχοθεραπείας για την κοινωνική φοβία, βοηθώντας το άτομο να αναγνωρίσει και να αλλάξει τις αρνητικές σκέψεις και συμπεριφορές που ενισχύουν το άγχος του.
  • Φαρμακευτική αγωγή: Αντικαταθλιπτικά ή αγχολυτικά φάρμακα, όπως τα SSRIs (εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης), μπορεί να χρησιμοποιηθούν για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων.
  • Αγχοθεραπεία: Οι τεχνικές χαλάρωσης και αναπνοής μπορούν να βοηθήσουν το άτομο να ελέγξει τα σωματικά συμπτώματα του άγχους.
  • Εκθέσεις σε φοβικές καταστάσεις: Μέσω της σταδιακής έκθεσης σε κοινωνικές καταστάσεις που προκαλούν άγχος, το άτομο μαθαίνει να διαχειρίζεται καλύτερα τις καταστάσεις αυτές.

Η κοινωνική φοβία είναι μια σοβαρή και συχνά χρόνια διαταραχή, αλλά με τη σωστή θεραπεία, τα άτομα μπορούν να μάθουν να διαχειρίζονται και να μειώνουν τα συμπτώματά της και να βελτιώσουν την ποιότητα της ζωής τους.