νευρογνωστικές διαταραχές

neurocognitive disorders

Οι Νευρογνωστικές Διαταραχές είναι μια ομάδα ψυχικών διαταραχών που χαρακτηρίζονται από σημαντική μείωση της γνωστικής λειτουργίας, όπως της μνήμης, της προσοχής, της γλώσσας, της εκτελεστικής λειτουργίας και της χωρικής αντίληψης. Αυτή η μείωση είναι αποτέλεσμα επίκτητης βλάβης ή δυσλειτουργίας στον εγκέφαλο, συνήθως λόγω νευρολογικών, αγγειακών, τραυματικών ή εκφυλιστικών αιτιών.

  • Εκφυλιστικές Νόσοι: Νόσος του Alzheimer, Parkinson, Huntington.
  • Αγγειακά Αίτια: Εγκεφαλικά επεισόδια ή χρόνια ισχαιμία.
  • Τραύματα: Κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις.
  • Λοιμώξεις: HIV, εγκεφαλίτιδα.
  • Τοξικές ή Μεταβολικές Διαταραχές: Κατανάλωση αλκοόλ, ανεπάρκεια βιταμίνης Β12.
  • Όγκοι ή Νευρολογικές Παθήσεις.

  • Μνήμη: Δυσκολία ανάκλησης πληροφοριών, απώλεια μνήμης.
  • Προσοχή: Αδυναμία συγκέντρωσης ή παρακολούθησης καθημερινών δραστηριοτήτων.
  • Γλώσσα: Δυσκολία στην κατανόηση ή παραγωγή λόγου.
  • Εκτελεστική λειτουργία: Προβλήματα στον προγραμματισμό, τη λήψη αποφάσεων και την επίλυση προβλημάτων.
  • Χωρική αντίληψη: Δυσκολία στον προσανατολισμό ή την κατανόηση του χώρου.

  • Νευροψυχολογικές δοκιμασίες για την αξιολόγηση της γνωστικής λειτουργίας.
  • Απεικονιστικές μέθοδοι (MRI, CT) για εντοπισμό εγκεφαλικών ανωμαλιών.
  • Εργαστηριακές εξετάσεις για αποκλεισμό μεταβολικών ή λοιμωδών αιτίων.

  • Φαρμακευτική αγωγή: Φάρμακα όπως αναστολείς χολινεστεράσης για την επιβράδυνση της εξέλιξης σε εκφυλιστικές άνοιες.
  • Ψυχοκοινωνικές Παρεμβάσεις: Υποστήριξη για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής.
  • Αποκατάσταση: Εκπαίδευση σε στρατηγικές διαχείρισης της καθημερινότητας.

Κατηγορίες Νευρογνωστικών Διαταραχών (DSM-5):

  • Μείζονες Νευρογνωστικές Διαταραχές (Major Neurocognitive Disorders):
    • Γνωστές και ως άνοιες, περιλαμβάνουν σοβαρή έκπτωση της γνωστικής λειτουργίας που επηρεάζει την καθημερινή ζωή.
    • Παραδείγματα:
      • Νόσος του Alzheimer.
      • Αγγειακή άνοια.
      • Άνοια με σώματα Lewy.
  • Ήπιες Νευρογνωστικές Διαταραχές (Mild Neurocognitive Disorders):
    • Η έκπτωση της γνωστικής λειτουργίας είναι μικρότερη και δεν επηρεάζει σημαντικά την καθημερινή ζωή, αλλά παρατηρείται από τον ασθενή ή το περιβάλλον του.