Ένας προκαρυωτικός οργανισμός είναι ένας μικροσκοπικός οργανισμός του οποίου το κύτταρο δεν διαθέτει πυρήνα ή άλλες μεμβρανώδεις οργανίδια. Οι προκαρυωτικοί οργανισμοί περιλαμβάνουν τα βακτήρια και τους αρχαίους (αρχαιοβακτήρια) και αποτελούν την αρχαιότερη και απλούστερη μορφή ζωής στη Γη.
Χαρακτηριστικά των προκαρυωτικών οργανισμών:
- Απουσία πυρήνα: Το γενετικό υλικό (DNA) βρίσκεται ελεύθερο στο κυτταρόπλασμα, συνήθως σε μια κυκλική δομή που ονομάζεται πυρηνοειδές σώμα.
- Απλοί κυτταρικοί οργανισμοί: Στερούνται μεμβρανώδη οργανίδια, όπως το μιτοχόνδριο ή το ενδοπλασματικό δίκτυο.
- Μικρό μέγεθος: Τα προκαρυωτικά κύτταρα είναι γενικά μικρότερα από τα ευκαρυωτικά κύτταρα.
Παραδείγματα προκαρυωτικών οργανισμών:
- Βακτήρια: Όπως το Escherichia coli και το Staphylococcus aureus.
- Αρχαία (Αρχαιοβακτήρια): Οργανισμοί που ζουν σε ακραία περιβάλλοντα, όπως θερμές πηγές ή υψηλή αλατότητα.
Οι προκαρυωτικοί οργανισμοί έχουν μεγάλη σημασία στην οικολογία, την ιατρική και τη βιομηχανία, καθώς εμπλέκονται σε κρίσιμες διαδικασίες όπως η διάσπαση οργανικών υλικών, η σύνθεση βιταμινών και η ανάπτυξη φαρμάκων.