τοξικότητα

toxicity

Η τοξικότητα αναφέρεται στην ικανότητα μιας ουσίας ή ενός φαρμάκου να προκαλεί βλάβη στον οργανισμό όταν βρίσκεται σε υψηλή συγκέντρωση ή όταν ο οργανισμός εκτίθεται σε αυτήν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η τοξικότητα εξαρτάται από τη δοσολογία, τη διάρκεια της έκθεσης, την οδό χορήγησης και την ευαισθησία του ατόμου στην εν λόγω ουσία.

Κατηγορίες τοξικότητας:

  • Οξεία τοξικότητα: Η βλάβη προκαλείται από μία ή σύντομες εκθέσεις σε υψηλές συγκεντρώσεις της ουσίας, με τα συμπτώματα να εμφανίζονται γρήγορα.
  • Χρόνια τοξικότητα: Η βλάβη εμφανίζεται μετά από παρατεταμένη έκθεση σε χαμηλότερες δόσεις, συχνά σε μικρές ποσότητες για μεγάλο διάστημα.
  • Συγγενής τοξικότητα: Αφορά την τοξικότητα ουσιών κατά την εμβρυϊκή ανάπτυξη, όπως η έκθεση του εμβρύου σε τοξικές ουσίες μέσω της μητέρας.

Παράγοντες που επηρεάζουν την τοξικότητα:

  • Δοσοεξαρτώμενη δράση: Η τοξικότητα μιας ουσίας αυξάνεται συνήθως με τη δόση.
  • Διαφορική ευαισθησία: Ορισμένα άτομα μπορεί να είναι πιο ευαίσθητα ή ανθεκτικά σε μια τοξική ουσία, ανάλογα με γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες.
  • Ηλικία και υγεία του ατόμου: Η τοξικότητα μπορεί να είναι αυξημένη σε ευπαθείς πληθυσμούς, όπως βρέφη, ηλικιωμένοι και άτομα με προϋπάρχουσες παθήσεις.

 

Τα συμπτώματα της τοξικότητας διαφέρουν ανάλογα με την ουσία και το επίπεδο έκθεσης, αλλά μπορεί να περιλαμβάνουν:

  • Ναυτία, έμετο, διάρροια.
  • Ζάλη, σύγχυση, πονοκέφαλο.
  • Βλάβες σε ζωτικά όργανα όπως το ήπαρ, οι νεφροί και το νευρικό σύστημα.

Η θεραπεία της τοξικότητας περιλαμβάνει:

  • Απομάκρυνση της τοξικής ουσίας από τον οργανισμό, όπως με πλύση στομάχου ή ενεργό άνθρακα σε περιπτώσεις κατάποσης.
  • Χορήγηση αντίδοτου εάν υπάρχει, για να αντισταθμιστεί η τοξική δράση.
  • Υποστηρικτική θεραπεία για την αποκατάσταση της λειτουργίας των οργάνων που έχουν επηρεαστεί.

Η κατανόηση και η παρακολούθηση της τοξικότητας είναι κρίσιμη στην ιατρική και στη φαρμακολογία για την ασφάλεια και την πρόληψη επιπλοκών που μπορεί να προκύψουν από ουσίες ή φάρμακα.